IPS (İzinsiz Giriş Önleme Sistemleri) Nedir?

IPS Nedir?

İzinsiz Giriş Önleme Sistemi (IPS – Intrusion Prevention System), bir ağ veya sistemde gerçekleşen tehditleri algılayarak otomatik olarak önlem alan bir güvenlik sistemidir. Saldırıları tespit eden IDS (Intrusion Detection System) sistemlerine benzer, ancak IDS yalnızca tehditleri rapor ederken, IPS aktif olarak saldırıları durdurur ve önler.

IPS, siber güvenlik tehditlerine karşı koruma sağlamak için ağ geçitlerinde veya uç noktalarda konumlandırılabilir. Güvenlik duvarlarıyla entegre çalışarak gelen ve giden trafiği analiz eder ve tehditleri anında engeller.

IPS Çeşitleri

Ağ güvenliğinin farklı yönlerini hedef alarak dört temel kategoriye ayrılır:

1. Ağ Tabanlı IPS (NIPS – Network-based Intrusion Prevention System)

NIPS, ağ trafiğini analiz ederek kötü niyetli aktiviteleri tespit eder ve engeller. Genellikle ağın giriş ve çıkış noktalarına yerleştirilerek tüm trafiği kontrol eder.

Avantajları:

• Büyük ölçekli ağları korur.
• Gerçek zamanlı tehdit önleme sağlar.
• DDoS ve zararlı yazılım saldırılarını durdurabilir.

Dezavantajları:

• Yüksek bant genişliğinde performans sorunları yaşanabilir.
• Şifrelenmiş verileri analiz etmede sınırlamalar olabilir.

2. Ana Bilgisayar Tabanlı IPS (HIPS – Host-based Intrusion Prevention System)

HIPS, belirli bir bilgisayar veya sunucu üzerindeki tehditleri izler ve engeller. İşletim sistemi düzeyinde çalışarak kötü amaçlı aktiviteleri durdurur.

Avantajları:

• Cihaz bazında güvenliği artırır.
• Şifrelenmiş saldırıları tespit edebilir.
• Sistem içi kötü amaçlı aktiviteleri engeller.

Dezavantajları:

• Her cihaz için ayrı yapılandırma gerektirir.
• Merkezi yönetimi zor olabilir.

3. Kablosuz IPS (WIPS – Wireless Intrusion Prevention System)

WIPS, kablosuz ağları hedef alan tehditleri tespit eder ve engeller. Yetkisiz erişim noktalarını ve saldırıları belirlemek için kablosuz trafiği sürekli izler.

Avantajları:

• Wi-Fi ağlarına yönelik saldırıları engeller.
• Yetkisiz erişim noktalarını belirleyerek güvenliği artırır.

Dezavantajları:

• Yanlış pozitif oranı yüksek olabilir.
• Büyük ağlarda yönetimi karmaşık olabilir.

4. Ağ Tabanlı Davranışsal IPS (NBA – Network Behavior Analysis IPS)

NBA-IPS, ağ trafiğindeki anormal aktiviteleri belirleyerek saldırıları engeller. Veri akışını analiz ederek olağandışı davranışları tespit eder.

Avantajları:

• Bilinmeyen tehditleri tespit edebilir.
• Sürekli olarak sistem güvenliğini iyileştirebilir.

Dezavantajları:

• Yanlış alarmlar oluşturabilir.
• Normalden farklı ama zararsız aktiviteleri tehdit olarak algılayabilir.

IPS Çalışma Prensipleri

Saldırıları tespit etmek ve önlemek için birkaç farklı yöntem kullanır:

1. İmza Tabanlı Algılama (Signature-based Detection)

Daha önce bilinen saldırı türlerini tanımlayan bir imza veritabanı kullanarak tehditleri belirler. Önceden tespit edilmiş saldırılara karşı etkilidir.

Avantajları:

• Hızlı ve kesin tespit sağlar.
• Yanlış pozitif oranı düşüktür.

Dezavantajları:

• Yeni tehditleri algılayamaz.
• Sürekli olarak imza veritabanının güncellenmesi gerekir.

2. Anomali Tabanlı Algılama (Anomaly-based Detection)

Ağın normal davranışlarını öğrenerek olağandışı aktiviteleri tespit eder. Yeni ve bilinmeyen tehditlere karşı etkilidir.

Avantajları:

• Bilinmeyen tehditleri tespit edebilir.
• Sürekli gelişen bir güvenlik modeli sunar.

Dezavantajları:

• Yanlış pozitif oranı yüksek olabilir.
• Normal ağ trafiği değiştiğinde yanlış alarm üretebilir.

3. Politika Tabanlı Algılama (Policy-based Detection)

Özel güvenlik politikalarına göre belirlenen tehditleri algılar. Kullanıcı veya yönetici tarafından belirlenen kurallara dayanır.

Avantajları:

• Kullanıcıların belirlediği özel tehditleri önleyebilir.
• Uyumluluk gereksinimlerini karşılamaya yardımcı olur.

Dezavantajları:

• Sürekli güncellenmesi gerekir.
• Hatalı kurallar belirlenirse sistem hatalı çalışabilir.

IDS ve IPS Arasındaki Farklar

IDS (Intrusion Detection System) ve IPS, güvenlik sistemleri olarak benzer görevler üstlenir ancak aralarındaki temel farklar şunlardır:

IPS Kullanmanın Avantajları

Ağ güvenliğini artırmak için birçok avantaj sunar:

• Gerçek Zamanlı Koruma: Saldırıları anında tespit edip engelleyerek sistem güvenliğini artırır.
• Daha Az İnsan Müdahalesi: Otomatik olarak tehditleri durdurduğu için manuel müdahaleye gerek duyulmaz.
• Yeni ve Bilinmeyen Tehditleri Engelleme: Anomali tabanlı algılama sayesinde daha önce bilinmeyen saldırıları durdurabilir.
• Saldırı Logları ve Raporlama: Tehditleri kaydederek analiz edilmesine olanak tanır.
• Uygunluk Sağlama: PCI-DSS, HIPAA gibi güvenlik standartlarına uyum konusunda yardımcı olur.

IPS Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yanlış Pozitif ve Yanlış Negatifler: Bazen zararsız trafiği tehdit olarak algılayabilir veya gerçek tehditleri kaçırabilir.
• Performans Yönetimi: Yoğun trafiği analiz ederken sistem kaynaklarını tüketebilir.
• Güncellenen Tehdit Veritabanı: Sürekli olarak yeni saldırı imzaları eklenmeli ve güncellenmelidir.

Sonuç

IPS (İzinsiz Giriş Önleme Sistemleri), ağ ve sistem güvenliğini sağlamak için kritik bir bileşendir. Siber tehditlerin sürekli geliştiği bir dünyada, aktif koruma sağlayarak güvenlik açıklarını en aza indirir. Güvenli bir dijital ortam oluşturmak için IPS sistemlerinin güvenlik duvarları ve diğer güvenlik önlemleriyle birlikte kullanılması önemlidir.