Django Nedir?

Django Nedir?

Django, Python ile yazılmış, açık kaynak kodlu, yüksek seviyeli bir web framework’üdür. 2005 yılında ilk olarak Lawrence Journal-World adlı bir gazete için geliştirilmiş ve daha sonra geliştirici topluluğuna sunulmuştur. Django’nun temel amacı, geliştiricilerin hızlı ve verimli bir şekilde güçlü ve güvenli web uygulamaları oluşturmasını sağlamaktır. “Batteries-included” (tümleşik araçlarla birlikte) yaklaşımıyla, Django’nun sunduğu tümleşik özellikler, web uygulamaları geliştirilirken tekrar eden birçok görevi otomatik hale getirir.

Django, kullanıcı dostu bir yapıya sahip olması ve birçok yerleşik özellik sunması nedeniyle, küçük projelerden devasa web platformlarına kadar geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Özellikle karmaşık veri tabanlarına sahip, yüksek güvenlik gerektiren ve büyük ölçekli projelerde tercih edilen bir framework’tür.

Django’nun Tarihi ve Temel Felsefesi

Django, gazetecilik sektöründe kullanılmak üzere geliştirilmiş bir framework olduğundan, içerik yönetimi ve hızlı geliştirme süreçlerine odaklanmıştır. Zamanla geniş bir topluluk tarafından benimsenmiş ve çeşitli alanlarda kullanılabilir hale gelmiştir.

Django’nun temel felsefesi şu şekildedir:

1. Hızlı Geliştirme: Django, geliştiricilerin tekrarlayan görevleri otomatikleştirerek daha kısa sürede sonuç almasını sağlar. Proje başlangıcından üretime geçiş sürecini hızlandırır.
2. Yeniden Kullanılabilirlik ve Modülerlik: Django bileşenleri modülerdir ve birden fazla projede tekrar kullanılabilir. Geliştirici ihtiyaçlarına göre genişletilebilecek modüller sunar.
3. DRY Prensibi: Django, DRY (Don’t Repeat Yourself) prensibini takip eder. Bu prensip, gereksiz tekrarları önleyerek daha temiz ve sürdürülebilir bir kod yapısı oluşturmayı teşvik eder.
4. Güvenlik: Django, geliştiricileri güvenlik açıklarından koruyan yerleşik önlemlerle gelir. SQL injection, cross-site scripting (XSS) ve cross-site request forgery (CSRF) gibi yaygın web güvenlik açıklarına karşı koruma sağlar.

Django’nun Temel Özellikleri

Django, diğer birçok web framework’üne göre daha kapsamlı özellikler sunar. Tümleşik araçları ve genişletilebilir yapısıyla, Django her türlü projeye uygun hale getirilebilir. Django’nun öne çıkan özellikleri şunlardır:

1. MTV Mimarisi (Model-Template-View):
   Django, klasik MVC (Model-View-Controller) mimarisine benzer bir yapıya sahiptir, ancak bazı küçük farklılıklar içerir. Django’da bu yapı MTV olarak adlandırılır.

• Model: Veritabanı yapısını ve veritabanı ile etkileşim kuran katmandır. Django’nun güçlü ORM (Object-Relational Mapping) yapısı sayesinde Python kodu aracılığıyla veritabanı işlemleri yapılabilir.
• Template: HTML dosyaları olarak kullanıcıya sunulan çıktıların düzenlendiği katmandır. Django’nun şablon motoru, dinamik içeriklerin web sayfalarına eklenmesine olanak tanır.
• View: Kullanıcıdan gelen isteklerin işlendiği ve veritabanıyla etkileşim kurulan katmandır. View, modeli kullanarak veri çeker, gerektiğinde şablonlara veri yollar ve nihai çıktı üretir. Bu yapı, Django’nun mantıksal katmanlarını organize ederek web uygulamasının geliştirilmesini kolaylaştırır.

1. Yerleşik Yönetici Paneli:
   Django’nun belki de en büyük avantajlarından biri, otomatik olarak oluşturulan yerleşik admin panelidir. Bu panel, uygulamanın veritabanını kolayca yönetmek, kullanıcı rolleri tanımlamak ve diğer yönetici işlemlerini yapmak için güçlü bir araçtır. Admin paneli, minimum yapılandırmayla otomatik olarak oluşturulur ve geliştiricinin yönetim süreçlerini hızlandırır.
2. Güçlü ORM (Object-Relational Mapping):
   Django, veritabanı işlemlerini Python kodu ile gerçekleştirmeyi sağlayan güçlü bir ORM sunar. SQL sorguları yazmadan, Python sınıfları aracılığıyla veritabanı ile etkileşim kurabilirsiniz. Django, PostgreSQL, MySQL, SQLite ve Oracle gibi yaygın veritabanı sistemlerini destekler. Basit bir model tanımlama örneği şu şekildedir:

Copied!from django.db import models

   class Product(models.Model):
       name = models.CharField(max_length=100)
       price = models.DecimalField(max_digits=10, decimal_places=2)
       stock = models.IntegerField()
   from django.db import models

   class Product(models.Model):
       name = models.CharField(max_length=100)
       price = models.DecimalField(max_digits=10, decimal_places=2)
       stock = models.IntegerField()

Bu örnek, bir Product modelini tanımlar ve veritabanında otomatik olarak bir tablo oluşturur. ORM sayesinde, bu tabloya veri eklemek veya sorgulamak Python komutları ile kolayca yapılabilir.

4. Güçlü URL Yönlendirme:
   Django, esnek bir URL yönlendirme sistemi sunar. Geliştiriciler, kullanıcı isteklerine göre hangi view fonksiyonlarının çalıştırılacağını kolayca tanımlayabilir. URL yönlendirmesi, basit bir yapıya sahiptir ve düzenli ifadelerle desteklenir. Örneğin:

Copied!from django.urls import path
   from . import views

   urlpatterns = [
       path('products/', views.product_list, name='product_list'),
   ]
   from django.urls import path
   from . import views

   urlpatterns = [
       path('products/', views.product_list, name='product_list'),
   ]

5. Form İşleme:
   Django, kullanıcı formlarını işlemek ve doğrulamak için güçlü bir form kütüphanesi sağlar. Formlar hem sunucu tarafında doğrulanır hem de dinamik olarak HTML formları oluşturulabilir. Django’nun form kütüphanesi, form verilerinin doğruluğunu ve güvenliğini sağlamak için çeşitli doğrulama kontrolleri içerir. Basit bir form örneği şu şekildedir:

Copied!from django import forms

   class ProductForm(forms.Form):
       name = forms.CharField(max_length=100)
       price = forms.DecimalField(max_digits=10, decimal_places=2)
   from django import forms

   class ProductForm(forms.Form):
       name = forms.CharField(max_length=100)
       price = forms.DecimalField(max_digits=10, decimal_places=2)

6. Cache Desteği:
   Django, performansı artırmak için yerleşik cache desteği sunar. Uygulamanın performansını iyileştirmek amacıyla çeşitli cache mekanizmalarını entegre etmek mümkündür. Django, Redis, Memcached gibi popüler cache sistemleriyle uyumludur.
7. Güvenlik:
   Django, web uygulamaları için güvenliği en üst düzeye çıkaran birçok yerleşik özellik ile birlikte gelir. Django, şifreleme ve kimlik doğrulama işlemlerinde en iyi uygulamaları takip eder. Ayrıca, SQL injection, XSS, CSRF ve clickjacking gibi yaygın saldırılara karşı koruma sağlar. Güvenlik konusunda güçlü bir yapı sunduğu için, Django yüksek güvenlik gereksinimi olan projelerde tercih edilir.
8. REST API Geliştirme:
   Django’nun sunduğu yerleşik araçlar ile API geliştirmek oldukça kolaydır. Ayrıca, Django için popüler olan Django REST Framework (DRF) kütüphanesi, RESTful API’ler oluşturmayı daha da kolaylaştırır. DRF, API geliştirme sürecini hızlandırır ve geniş bir özelleştirilebilirlik sunar.
9. Çoklu Dil ve Çoklu Site Desteği:
   Django, yerleşik olarak çoklu dil desteği sunar. Uluslararası projelerde, Django’nun yerelleştirme araçlarını kullanarak uygulamayı birden fazla dilde sunmak mümkündür. Ayrıca, tek bir Django uygulaması üzerinden birden fazla siteyi yönetmek mümkündür.

Django’nun Avantajları

1. Kapsamlı ve Tümleşik Yapı: Django, başlangıçtan itibaren gerekli olan birçok bileşeni hazır olarak sunar. URL yönlendirme, veritabanı yönetimi, form işleme ve güvenlik gibi unsurlar Django’da yerleşik olarak mevcuttur.
2. Topluluk ve Dokümantasyon: Django, geniş bir geliştirici topluluğuna sahiptir. Sorunlarla karşılaşıldığında, topluluk desteği ve kapsamlı dokümantasyon sayesinde çözüm bulmak kolaydır. Ayrıca, Django’nun birçok üçüncü taraf eklentisi ve kütüphanesi de mevcuttur.
3. Güvenlik: Django, web güvenliği konusunda en iyi uygulamaları takip eder ve yerleşik güvenlik önlemleri ile geliştiricileri potansiyel saldırılara karşı korur. Güvenlik hassasiyeti olan projeler için ideal bir seçimdir.
4. Verimlilik ve Performans: Django, hızlı geliştirme süreçlerini destekler ve ölçeklenebilir projelerde dahi yüksek performans sunar. Cache mekanizmaları ve performans optimizasyon araçları sayesinde büyük projelerde bile verimlilik sağlar.
5. **Çok Yönlülük**: Django, içerik yönetim sistemlerinden (CMS) e-ticaret sitelerine, sosyal medya platformlarından RESTful API geliştirmeye kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Genişletilebilir yapısı sayesinde her türlü projeye uygun hale getirilebilir.

Django ile Flask Arasındaki Farklar

Django genellikle Flask ile karşılaştırılır çünkü her ikisi de Python tabanlı popüler web framework’leridir. Ancak aralarında temel farklar bulunur:

• Kapsam: Django, “batteries-included” bir framework’tür ve birçok yerleşik özellik sunar. Flask ise minimal bir yapı sunar ve geliştiriciye daha fazla esneklik sağlar.
• Proje Boyutu: Django, büyük ve karmaşık projeler için daha uygundur. Flask ise küçük projeler ve mikro hizmet mimarisi için daha idealdir.
• Öğrenme Eğrisi: Django’nun kapsamlı yapısı, öğrenme sürecini biraz daha karmaşık hale getirebilirken, Flask daha basit bir öğrenme eğrisine sahiptir.

Sonuç

Django, web geliştirme dünyasında güçlü, güvenilir ve esnek bir framework olarak öne çıkar. Yüksek güvenlik standartları, yerleşik yönetici paneli, güçlü ORM ve kapsamlı araçlarıyla, Django her seviyeden geliştirici için ideal bir seçenektir. Büyük ölçekli projelerde ve güvenlik gereksinimi yüksek olan platformlarda Django’nun sunduğu avantajlar, onu en çok tercih edilen framework’lerden biri haline getirir.